Kłótnie i konflikty w rodzinie: jak je rozwiązać?

Rodzice kłocą się na kanpaie przy swojej małej córce

Konflikty w rodzinie są naturalnym elementem relacji. Jednak w niektórych przypadkach, jeśli zdarzają się nadmiernie często, przebiegają burzliwie i nie są odpowiednio rozwiązywane, mogą powodować rozpad tych relacji. Powodują też nieodwracalne skutki na przyszłość dla wszystkich członków rodziny: szczególnie najmłodszych.

Newralgiczne tematy, o które najczęściej się kłócimy

Statystyki i doświadczenie psychologów są zgodne: najczęstszym tematem konfliktów w najbliższej rodzinie są finanse, obowiązki rodzinne i sposób opieki nad dziećmi. Raczej nie powinno dziwić, że z domownikami kłócimy się najwięcej o rzeczy, które dotyczą naszej codzienności. Kwestie światopoglądowe bywają zarzewiem konfliktów międzypokoleniowych oraz pomiędzy dalszymi członkami rodziny, rzadko jednak dotyczą małżonków.

Każda rodzina jest inna, dlatego oczywiście powodów kłótni może być bardzo dużo. Oprócz „zwykłych” spraw, są to także nałogi, zdrady, brak możliwości realizacji swoich potrzeb oraz seks.

Jak wyjść z błędnego koła konfliktów?

Istnieją skuteczne metody rozwiązywania konfliktów rodzinnych, których można się nauczyć. Najlepszym na to sposobem jest terapia rodzinna, w trakcie której specjalista wskaże techniki deeskalujące konflikty. Kolejnym punktem jest znalezienie przyczyn najczęściej występujących problemów i wspólne poszukanie efektywnych rozwiązań, które pomogą zadbać o potrzeby obu stron. Terapie rodzinne mają udowodnioną skuteczność, jednak wymagają zaangażowania wszystkich stron konfliktu.

Konflikty a atmosfera w rodzinie

Warto pamiętać, że kłótnie są naturalnym elementem budowania relacji. Są sposobem rozładowywania napięcia i polem do starcia różnych potrzeb czy spojrzeń na dany problem. Dążeniem każdej rodziny nie powinno być to, aby unikać kłótni za wszelką cenę, ale aby nauczyć się mądrze kłócić. Mądra kłótnia to taka, z której obie strony wynoszą coś istotnego dla siebie i nie rozstają się w gniewie. To sytuacja co prawda napięta i powodująca dyskomfort, ale która pomaga odnaleźć wspólne rozwiązanie dla bolącego problemu.

Bywa jednak, że kłótnie przeradzają się w otwarte, długotrwałe konflikty, z których pozornie nie da znaleźć się wyjścia. Członkowie rodziny zaangażowani w konflikt czują się pokrzywdzeni, odczuwają złość, żal i frustrację, myśląc o zaistniałej sytuacji. Jeśli świadkami takich konfliktów są dzieci, mocno to wpływa na ich poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji. Co więcej, najmłodsi przejmują od swoich opiekunów sposób rozwiązywania problemów. W tym przypadku z atmosfery panującej w domu uczą się jedynie lęku, który w przyszłości może skutkować albo całkowitym unikaniem konfrontacji lub stałym dążeniem do konfliktów z innymi. W obu przypadkach będzie to dramatycznie wpływać na relacje takiego człowieka.

Jak kłótnie wpływają na dzieci?

Dziecko, w którego domu panuje niezdrowa, napięta atmosfera konfliktu, może osiągać znacznie gorsze niż zazwyczaj wyniki w nauce, mieć problemy ze snem i apetytem, często chorować, a także sprawiać problemy wychowawcze. Niekiedy dzieci przyjmują także postawę defensywną: są podporządkowane, pozornie „grzeczne” i ugodowe, jednak to z kolei jest równie niebezpieczne jak postawa ofensywna. Tak zachowujący się młody człowiek nie ma możliwości nauczyć się wyrażać własne potrzeby i emocje, a także zbudować poczucie własnej wartości. Niekiedy dzieci z rodzin, które nie potrafią skutecznie rozwiązywać konfliktów, biorą na siebie odpowiedzialność za zachowanie dorosłych, co negatywnie wpływa na ich kształtowanie indywidualnej tożsamości.